Novopzaraska publika imala je priliku da pogleda pozorišnu predstavu „Peča“, nastalu na osnovu istoimene monografije, koja se bazira na svjedočanstvima žena iz perioda pedesetih godina prošlog vijeka, kada je usvojen Zakon o zabrani nošenja zara i feredže.
Predstavu je dramatruški postavila glumica Lemana Bečirović Binjoš, koja inače i tumači ženski lik, koji kroz ulogu ćerke predstavlja sublimat svjedočanstava žena iz tog perioda i savremene žene, dok ulogu oca i predstavnika tada vrlo aktivne uleme, tumače Haris Šećerović i Sead Biberović.
Autor monografije, ali i brojnih socioloških istraživanja na ovu temu tokom predhodnih deset godina, Fahrudin Kladničanin kaže za portal Free media da predstava nije postavljena kao klasična zavičajna pozorišna priča.
„Dramatruški koncept predstave je takav da je ovo sudar starog i novog tradicionalnog Pazara i žene koja se obračunava sa svojim ocem, koji je bio versko lice u periodu kada je sprovođen zakon. To je zapravo i priča o dostojanstvu sandžačkih žena, o surovosti patrijarhata koji i tada i danas postoji, o potisnutim traumama. Ovom predstavom želimo da damo glas tim ženama“, objašnjava Kladničanin.
S obzirom na to da priče ukazuju na posljedično narušavanje tradicijskih obrazaca u muslimanskom delu bošnjačke etničke zajednice u Sandžaku, čiji način života i običaji su i dalje relativno nepoznati široj javnosti u Srbiji, predstava će u martu naredne godine biti izvedena u Beogradu, u okviru Regionalne mreže.
„To je neformalna grupa ženskih feminističkih organizacija sa Balkana, a naš plan je da predstava zaživi na sceni i bude prikazana i ostatku Srbije. Poenta je više da u Novom Pazaru suočimo ljude sa patrijarhatom, a u nekim drugim gradovima u Srbiji ili regionu, da prikažemo identitetsko pitanje koje se ovde prožima od pedesetih godina do danas“, navodi Kladničanin.
Dodaje da širi deo javnosti treba da čuje i razmisli o svjedočanstvima kroz koje žene Novog Pazara pokazuju koliko je za njih značajno pitanje očuvanja ličnog dostojanstva, u situacijama pred koje ih stavlja društveni poredak u kojem su živele i u kojem danas žive.
Kladničanin tvrdi da predstava jasno pokazuje muške i ženske pozicije u društvu i da će biti razumljiva širem auditorijumu, napominjući da matrice patrijarhata opstaju u svim kulturno-identitetskim sredinama, te da u takvim uslovima podjednako stradaju i žene i muškarci
Predstava „Peča“, premijerno je izvedena 5. novembra, na kamernoj sceni Regionalnog pozorišta u Novom Pazaru, a ulaz je bio slobodan. Projekat je realizovan uz podršku Hartefakt fonda i Ministarstva kulture.Izvorni tekst: Free Media
Fotografija: Forum10.org.rs
